09 Agustus 2025

Khutbah Jum'at singkat Jawa : Perkoro sing iso ngalangi wong dadi wong soleh/solehah

Perkoro sing iso  ngalangi wong dadi wong  soleh/solehah

اَلْحَمْدُ لِلهِ الَّذِيْ مَنْ تَوَكَّلَ عَلَيْهِ بِصِدْقِ نِيَّةٍ كَفَاهُ وَمَنْ تَوَسَّلَ إِلَيْهِ بِاتِّبَاعِ شَرِيْعَتِهِ قَرَّبَهُ وَأَدْنَاهُ وَمَنِ اسْتَنْصَرَهُ عَلَى أَعْدَائِهِ وَحَسَدَتِهِ نَصَرَهُ وَتَوَلاَّهُ وَالصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَأَصْحَابِهِ وَمَنْ حَافَظَ دِيْنَهُ وَجَاهَدَ فِيْ سَبِيْلِ اللهِ (أَمَّا بَعْدُ) فَقَالَ تَعَالَى وما أمروا الاليعبدوا الله مخلصين له الدين حنفاء ويقيموا الصلوة ويؤتوا الزكوة وذلك دين القيمة وَقَالَ: يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوْا رَبَّكُمُ الَّذِيْ خَلَقَكُمْ مِّنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالاً كَثِيْرًا وَنِسَآءً وَاتَّقُوا اللهَ الَّذِيْ تَسَآءَلُوْنَ بِهِ وَاْلأَرْحَامَ إِنَّ اللهَ كَانَ عَلَيْكُمْ رَقِيْبًا. وَقَالَ: وَتَزَوَّدُوْا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَى. 

Ma’asyiral Muslimin  rohimakumulloh.

Minongko purwokoning atur, keparengo kawulo ngajak dumateng awak soho keluargo kulo piyambak lan umumipun dumateng panjenengan sedoyo engkang hadir lan mirengaken khutbah meniko, monggo sesarengan sami ningkataken raos ajrih dumateng ngerso dalem Allah SWT kanthi nebihi awisan-awisanipun lan nglampahi punopo ingkang dipun dawuhaken Allah SWT. Monggo sedoyo mawon sesarengan  kulo  dereaken podo ngandelno  iman, islam soho ihsan kito wonden ngerso dalem Alloh SWT  kanti ngindari  awak  songko sifat  seneng curang, seneng  ngapusi  lan  macem2 sifat sing awon  sanese, sebab  kanti  mekaten  kito  nembe  saget  berusaha istiqomah dadi  wong sing soleh.

Ma’asyiral Muslimin  rohimakumulloh.

Ing  dalem setunggaling  dawuhe sayidina Ali Karomallahu wajhah  nate  ngendiko  ngeten: 

عَنْ عَلِيّ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ لَوْلَا خَمْسَ خِصَالٍ لَصَارَ النَّاسُ كُلُّهُمْ صَالِحِيْنَ اَوَّلُهَا اَلْقَنَاعَة ُبِالجَهْلِ وَالْحِرْصُ عَلَى الدُّنْيَا وَالشُّحُّ بِالْفَضْلِ وَالرِّياَ فِى الْعَمَلِ وَالْإعْجَابُ بِالرّأيِ

Saking sayidina  Ali ra. lamunto  ora  ono limang perkoro sing ndadekno olo  ning  ndonyo  iki, yekti  menungso bakal  dadi  wong soleh-soleh kabeh, siji rumongso  seneng  karo bodone, nomer loro tamak/serakah (gedadang) karo donyo, telu  bakhil/medit ing dalem bondo, papat tansah riya’/pamer ing  dalem  saben  ‘amale, limo  ‘ujub/bangga/rumonggo  luwih karo  awake dewe. (Kitab Tanqihul Qaul al-Hatsits fi Syarhi Lubabil Hadits karya Syekh Muhammad Nawawi al-Bantani)

Sepisan, اَوَّلُهَا اَلْقَنَاعَة ُبِالجَهْلِ  rumongso  seneng  karo bodone awak dewe,

Artine ngumbarno awak dewe nduwe rumonggso wis  nyaman, wis seneng ora ngaweruhi  ing dalem masalah  agomo. Perkoro  iki  sekabehane  wong muslim zaman  saiki koyo-koyo wis biasa, terutama sing  gaweane ning  kantoran,  ndalanan, ning  oro2nan, dll, saben  dinone  disibukno kanti  urusan bisnis, dodolan, tanduran  demi  mencapai cita2ne, saperlu  anggayuh opo  sing  di  karepno, Sedangkan  masalah  keislaman, agomo  cukup  dipasrahno  wae  karo  ustadz utowo kiyaine, wong  iku  ora  gelem ngangsu  kaweruh masalah2 agomo. Babar  blas Ora  ono ing  ndalem  atine wong  mau nduwe  kekarepan kepingin  sinau  kanti  temenanan  opo  sejatine  islam iku, piye  kudune dadi  wong muslim  sing apik iku. Ora  pernah nduwe  kepinginan ngerti …eh piye  corone sholat sing bener, corone  wudhu sing bener, corone  adus jinabah sing bener, piye ngelmune wong wedok sing  nembe ketekanan  tamu  bulanan sing bener, wong  mau  wis  podo marem kanti  ngerti  songko sak klebatan tok. Ngono  iku yo ora  salah, tapi  kabeh  mau  nudohno  ora  tenanane  awak  dewe ing  dalem  ngelakoni  agomo, nek  di  bandingno  karo  seriose  kulo  sampean  ngurusi  ndonyo, dawuhe  kanjeng  Nabi Muhammad SAW.  

اللهُ يَبْغَضُ كُلَّ عَالِمٍ بِالدُّنْيَا جَاهِلٍ بِاْلأَخِرَةِ رواه الحاكم

Alloh serik  karo wong  sin g  pinter ing  dalem  urusan donyo  tapi bodo ing  dalem urusan  akhirat.

Ma’asyiral Muslimin  rohimakumulloh.

Sing nomer loro lan telu وَالْحِرْصُ عَلَى الدُّنْيَا وَالشُّحُّ بِالْفَضْلِ   tamak/serakah (gedadang) karo donyo, lan bakhil/medit ing dalem bondo,

Loro-lorone iki  dadi  pasangan  sing  tansah  gandengan koyo  nganten  anyar sing  ora  tahu  gelem pisah, Sopo wae wonge sing nduweni  sifat serakah  mesti  wong  iku  nduweni  sifat  medit/bakhil  sebab nduwe  rumongso  sayang, seneng  sing  kebacut  karo opo-opo  sing di  nduweni,  lali  nek  kabeh  mau  Cuma  titipan  sengko  gusti Alloh. Lewat mimbar meniko kulo ngajak, monggo do sesarengan mbudi doyo ngapi’i ilmu  agomone  dewe-dewe, mbolek  duwit  njih   banget  pentinge,  tik  ra  penting  piye  leh  mas,  kanggo  golek mblonjo  opo,  kanggo  mbayar  listrik  opo,  kanggo nyangoni  anekke  sekolah opo lan  sak piturute…..  kulo  piyambak  njih  ora  seneng  nek  ono  wong ngomong; Kanggo  opo sugih  nek  ora  berkah, Kanggo  opo  sugeh nek hasile  sengko  korupsi, Kanggo  opo sugih nek  ora  iso jamin mlebu  suwargo, Luwih  apik mlarat tapi  nduweni  iman ketimbang  sugih nanging bejat. Kulo  gak  nduwe  minat mbantah omongan-omongan  ngoteniku. Onten  cerito teng  negoro  Prancis, negoro  iki  nduweni aturan:  agomo  iku urusan  pribadi masing-masing wong. Sebab  iku  negoro  prancis  ora ngolehi  wargane  tampil  ning  panggonan  umum  nganggo  simbol-simbol  agomo, wong wedok sing  konangan nganggo pakaian  jilbab/cadar ning  panggonan  umum  bakal  keno  dendo,  aturan  iki  ndadekno  akeh  muslimat  sing  gak  iso  nglakoni  ibadah sesuai  aturan  agomo.

Nuli  ono  siji  wong pengusaha muslim keturunan aljazair sugih  mlegeduh sing  jenenge Ahmad Rasyid Nikaz, Nganggo duwite,  wong iki tansah  mbebasno  wong wedok2  muslim sing keno  dendo  sebab  do  nganggo  kudung  ning  panggonan  umum. Mongko  sejak negoro  prancis gawe  peraturan/ undang-undang sing  nglarang  wong  wedok  muslim  nganggo  jilbab, Rasyid Nikaz nyediakno duwit 1 juta Euro khusus kanggo  bayar  dendo, koyo-koyo  lakone Rasyid Nikaz  iku nemu  pengucap ; hei wong  wedok  muslimah  prancis do  nganggo..o  kudung  sak  senengmu,  mengko  nek  di  dendo  tak  aku  sing mbayari. Sebab lakone Rasyid Nikaz  sing  ngunuiku, Syekh Al-Khuwainy  ngumpamakno  wong  muslim  siji  sing  sugih  ngalahno  siji  negoro , mugo-mugo Alloh paring  rahmat  kaliyan Rasyid Nikaz  lan  bondone  ing  ndunyo  lan  akherot aminnn.

Cerito  Rasyid Nikaz  iki  ngelingno  kulo  karo  Khalifah Abu Bakar Ash-Shiddiq.  Abu Bakar  Ash-Shiddiq  mbebasno budak sengko  wong  kafir  nganggo  bondone., Rasyid Nikaz mbebasno wong  wedok sing nganggo  jilbab nganggo  bondone. Sak  umpomo  wong  iku  mlarat  kiro2  iso ora  mbebasno  wong  liyo koyo  ngono  iku  …..tentu  mboten. Wis  dadi  hukum alam nek  bondo  iku  nduweni  kekuasaan, sing  sopo wonge  nduwe  bondo  okeh,  wong  iku iso  nguasani  ndonyo. Bondo iku podo  karo  peso, apik  olone  karek  sing  nggowo, di  gunakno  kanggo  opo, carane  oleh nganggo  coro  opo . Nek  sing  nyekel  wong sing  nduweni  iman, insya Allah  iso njejegno nilai-nilai agomo Islam ning nduwur bumi iki.

Tapi  njih  kalih  eling  barang  karo dawuhe Rasulullah saw:

الزّهْدُ فِى الدُّنْيَا يُرِيْحُ الْقَلْبَ وَالبَدَنَ وَالرُّغْبَةُ فِيْهَا تُتْعِبُ اْلقَلبَ وَاْلبَدَنَ رواه الطبرانى

Zuhud/ ora  seneng donyo iku  nyenengno  ati  lan  awak, sedangkan seneng donyo  iku banget ngeselno  ati  lan  awak.

Bakhil/medit iku  dampak  langsung songko serakah  donyo,  lan  medit  mesti  bakal  ngadohno wong  sengko Alloh, surgane Alloh  lan  menungso,  artine sak  soleh-solehe wong soleh sing  medit, sak alim-alime  wong  alim sing  medit iku  cumo  ono  ning  angen-angen tok,  lamon  to do  iso  dadi wong  soleh utowo alim cuma dadi wong soleh / alim sing semu.

Ma’asyiral Muslimin  rohimakumulloh.

Papat وَالرِّياَ فِى الْعَمَلِ  tansah riya’/pamer ing  dalem  saben  ‘amale,

Riya’ utowo  pamer iku nglakoni siji  amal  ibadah  agomo  kanti  maksud  ben  oleh  aleman  sengko  wong  liyo. Artine  wong  iku  kepingin  oleh  opah  donyo  kanti  nglakoni amalan  akherat. Rosululloh saw negesno riya/pamer  termasuk ning  njerone syirik sing  cilik dawuhipun ;

أَخْوَفُ مَا أَخَافُ عَلَيْكُمُ الشِّرْكُ الْأَصْغَرُ, فَسُئِلَ عَنْهُ فَقَالَ: الرِّيَاءُ.

Perkoro  sing sak  kawatirno  karo  siro  kabeh yoiku  perkoro  syirik  cilik, nuli  nabi  di  takoni syirk cilik  niku  opo  ya rosul, nabi  dawuh “riya/pamer” (HR. Ahmad, Ath-Thabrany dan Al-Baihaqy)

Diarani  syirik cilik  sebab  rupane  pamer sing  banget aluse  lan  blas ora  ketok. Onone  Cuma  ning  njero  ati,  ora ketok  ning perbuatane. Wong ahli  torikoh  ngibaratno aluse  sifat  riya/pamer  koyo semot  ireng sing  ngrayap ning  nduwur  watu  ireng  ning wektu  peteng  ndedet. Banget  aluse  sampe-sampe  wong  sing  keno  penyakit  iki sering  ora  nyadari. Kanjeng Rasulullah saw dawuh:

اِنَّ اللهَ حَرَّمَ الْجَنَّةَ عَلَى كُلِّ مُرَاءٍ

Sak temene Alloh haramno suwargo  kanggone wong-wong  podo  tansah  pamer

Sing nomer limo  وَالْإعْجَابُ بِالرّأيِ  ‘ujub/bangga/rumonggo  luwih karo  awake dewe.

Yoiku nduwe  rumongso awak dewe  paling sempurno,  paling  matoh  dewe, paling  pinter dewe,  paling  bener  dewe ketimbang  wong  liyo.  Kulo  sampean  ora  oleh nduwene  perasaan ujub  iki  sebab di  kuwatirno  bakal  nglahirno  sifat  sombong,  sedang  kesombongan  iku cuma  duwene Allah sing  ora  oleh  di  nduweni  makhluk  liyo  luwih-luwih  menungso.

Ma’asyiral Muslimin  rohimakumulloh.

Mekaten limang  perkoro sing  miturut Sayyidina Ali Karramallahu Wajhah iso  ngalangi wong-wong dadi wong  soleh/solehah, mugo-mugo khotbah kulo niki saget  dados  bahan  renungan  sing  jero, tumrap keluargo kulo lan  sampeyan  sedoyo. Aamin Allohumma amiin.

اَعُوْذُ باِلله مِنَ الشَّيْطاَنِ الرَّجِيْمِ   بِسْمِ الله الرَّحْمنِ الرَّحِيْمِ.

إِنَّمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ ۚ وَإِنْ تُؤْمِنُوا وَتَتَّقُوا يُؤْتِكُمْ أُجُورَكُمْ وَلَا يَسْأَلْكُمْ أَمْوَالَكُمْ

باَرَكَ اللهُ ليِ وَلَكُمْ فيِ ْالقُرْآنِ اْلعَظِيْمِ – وَنَفَعَنيِ وَإِياَّكُمْ بِمَا فِيْهِ مِنَ اْلآياَتِ وَالذِّكْرِ اْلحَكِيْمِ – وَتَقَبَّلَ مِنيِّ وَمِنْكُمْ تِلاَوَتَهُ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيْعُ اْلعَلِيْم – أَقُوْلُ قَوْليِ هَذَا وَاسْتَغْفُرُ اللهَ اْلعَظِيْم ليِ وَلَكُمْ وَلِسَائِرِ اْلمُسْلِمِيْنَ وَاْلمُسْلِمَات وَاْلمُؤْمِنِيْنَ وَاْلمُؤْمِنَات فَاسْتَغْفِرُوْهُ إِنَّهُ هُوَ اْلغَفُوْرُ الرَّحِيْمِ.

 

 

Khutbah II

 

 

اَلْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِيْ أَمَرَنَا بِاْلاِتِّحَادِ وَاْلاِعْتِصَامِ بِحَبْلِ اللهِ الْمَتِيْنِ. أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَشَرِيْكَ لَهُ، إِيَّاهُ نَعْبُدُ وَإِيَّاُه نَسْتَعِيْنُ. وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ، اَلْمَبْعُوْثُ رَحْمَةً لِلْعَالَمِيْنَ. اللهُمَّ صَلِّ وَسَلِّمْ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وِعَلَى اَلِهِ وَاَصْحَابِهِ وَسَلِّمْ تَسْلِيْمًا كِثيْرًا ,اَمَّا بَعْدُ; فَياَ اَيُّهَا النَّاسُ اِتَّقُوااللهَ فِيْمَا اَمَرَ وَانْتَهُوْا عَمَّا نَهَى .وَاعْلَمُوْا اَنَّ اللهّ اَمَرَكُمْ بِاَمْرٍ بَدَأَ فِيْهِ بِنَفْسِهِ وَثَـنَى بِمَلآ ئِكَتِهِ بِقُدْسِهِ. وَقَالَ تَعاَلَى اِنَّ اللهَ وَمَلآ ئِكَتَهُ يُصَلُّوْنَ عَلىَ النَّبِى يآ اَيُّهَا الَّذِيْنَ آمَنُوْا صَلُّوْا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوْا تَسْلِيْمًا. اللهُمَّ صَلِّ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ سَيِّدِناَ مُحَمَّدٍ وَعَلَى اَنْبِيآئِكَ وَرُسُلِكَ وَمَلآئِكَةِ اْلمُقَرَّبِيْنَ وَارْضَ اللّهُمَّ عَنِ اْلخُلَفَاءِ الرَّاشِدِيْنَ اَبِى بَكْرٍوَعُمَروَعُثْمَان وَعَلِى وَعَنْ بَقِيَّةِ الصَّحَابَةِ وَالتَّابِعِيْنَ وَتَابِعِي التَّابِعِيْنَ لَهُمْ بِاِحْسَانٍ اِلَىيَوْمِ الدِّيْنِ وَارْضَ عَنَّا مَعَهُمْ بِرَحْمَتِكَ يَا اَرْحَمَ الرَّاحِمِيْنَ

اَللهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِيْنَ وَاْلمُؤْمِنَاتِ وَاْلمُسْلِمِيْنَ وَاْلمُسْلِمَاتِ اَلاَحْيآءُ مِنْهُمْ وَاْلاَمْوَاتِ. اللهُمَّ اَعِزَّ اْلاِسْلاَمَ وَاْلمُسْلِمِيْنَ وَأَذِلَّ الشِّرْكَ وَاْلمُشْرِكِيْنَ وَانْصُرْ عِبَادَكَ اْلمُوَحِّدِيَّةَ وَانْصُرْ مَنْ نَصَرَ الدِّيْنَ وَاخْذُلْ مَنْ خَذَلَ اْلمُسْلِمِيْنَ وَ دَمِّرْ اَعْدَاءَالدِّيْنِ وَاعْلِ كَلِمَاتِكَ اِلَى يَوْمَ الدِّيْنِ. اَللَّهُمَّ افْتَحْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ قَوْمِنَّا بِالْحَقِّ وَاَنْتَ خَيْرُ الْفَاتِحِيْنَ. اللهُمَّ ادْفَعْ عَنَّا اْلبَلاَءَ وَاْلوَبَاءَ وَالزَّلاَزِلَ وَاْلمِحَنَ وَسُوْءَ اْلفِتْنَةِ وَاْلمِحَنَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ عَنْ بَلَدِنَا اِنْدُونِيْسِيَّا خآصَّةً وَسَائِرِ اْلبُلْدَانِ اْلمُسْلِمِيْنَ عآمَّةً يَا رَبَّ اْلعَالَمِيْنَ. رَبَّنَا آتِناَ فِى الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِى اْلآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ. رَبَّنَا ظَلَمْنَا اَنْفُسَنَاوَاِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُوْنَنَّ مِنَ اْلخَاسِرِيْنَ.

عِبَادَاللهِ ! اِنَّ اللهَ يَأْمُرُنَا بِاْلعَدْلِ وَاْلاِحْسَانِ وَإِيْتآءِ ذِى اْلقُرْبىَ وَيَنْهَى عَنِ اْلفَحْشآءِ وَاْلمُنْكَرِ وَاْلبَغْي يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُوْنَ وَاذْكُرُوااللهَ اْلعَظِيْمَ يَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُوْهُ عَلىَ نِعَمِهِ يَزِدْكُمْ وَلَذِكْرُ اللهِ اَكْبَرْ

السلام عليكم ورحمة الله وبركاته

 

Share:

0 comments:

Posting Komentar

Post